نقش مشارکت مردمی در ساماندهی کالبدی- فضایی بافت های فرسوده ی شهری

بافت فرسوده، به عنوان شبکه ی بهم پیچیده روابط کالبدی به یادگار مانده از نسلهای پیشین با وجود دگرگونی های زیادی در طی 50 سال اخیر، هنوز نتوانسته است با شرایط موجود شهرنشینی کشور سازگار گردد. زیرا دگرگونی های اجتماعی ـ اقتصادی و سیاسی که از اوائل سده ی حاضر در همسویی با روند جهانی و در بیرون از کشورهای توسعه یافته در قالب روند مدرنیزاسیون، سبب ایجاد روابط کالبدی و فضایی جدیدی در بافت قدیم و فرسوده شده است که عملا با گذشته ی خود در تقابل است؛ لذا نظم بخشیدن به این تغییر و تحولات کالبدی و کارکردی بافت فرسوده، با مشارکت ارگانهای مختلف از جمله مردم ساکن بافت، بسیار حائز اهمیت می باشد. هدف اصلی از انجام تحقیق حاضر بررسی نقش مشارکت مردم در روند ساماندهی کالبدی ـ فضایی محله ی چوگیا ی شیراز و فراهم آوردن زمینه های لازم جهت عملی شدن مشارکت در شرایط این محله بوده است. در این تحقیق، روش تحقیق به لحاظ موضوعی کاربردی بوده و در چارچوب روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی قرار می گیرد، بنابراین برای جمع آوری داده از طریق پرسشنامه به روش میدانی و همچنین با استفاده از نرم افزار spss و مدل swot به تحلیل موضوع تحقیق می پردازیم. به نظر می رسد در بافت های فرسوده با توجه به وسعت دامنه و شدت مسائل گریبان گیر این بافت ها، کارآمدترین رویکردی که بتوان برای مواجهه با کاستی ها و نارسائی ها اتخاذ نمود رویکرد مشارکتی باشد. به این ترتیب می توان با استفاده از الگوهای مشارکت جمعی از نیروهای همه بهره وران در جهت تجدید ساختار بافت های فرسوده و همچنین ساماندهی کالبدی ـ فضایی این بافتها در راستای نیل به اهداف توسعه ی پایدار بهره جست. محله ی چوگیا واقع در شمال غرب شیراز از جمله محله های دارای بافت فرسوده است که وسعت و شدت مشکلات در آن، توجه مسولان و متخصصان را نسبت به تهیه ی طرحی ساختاری در جهت ساماندهی این بافتها می طلبد. چنانکه در مورد محله چوگیا ملاحظه شد، اصولا بخش مهمی از موانع و مشکلات نوسازی چنین بافتهایی از فقدان نگرش مناسب و ظرفیت لازم در بخش های مختلف سرچشمه می گیرد. بنابراین با توجه به یافته ها، متأسفانه در زمینه ی عملی مشارکت مردمی در ساماندهی بافت های فرسوده، تأثیر اثر یا مطالعه ی قابل استناد و کاربردی صورت نگرفته، چرا که اساسا تاکنون مردم به عنوان مخاطب شریک در تعامل با شهرداری نبوده اند. حال با بررسی این ویژگی ها بر اساس نتایج حاصل از مطالعات و نظرسنجی ها و تجزیه وتحلیل ها، ارزیابی نگارنده از تحقق مشارکت مردم در محله ی چوگیا، بصورت موردی در نتیجه گیری تحقیق آمده است. کلمات کلیدی : ساماندهی، مشارکت مردمی، بافت فرسوده، محله ی چوگیا